Wereldleifruitdagen

01 maart 2025

Dit jaar vinden voor de eerste maal de Wereldleifruitdagen plaats. Verspreid over Nederland zijn tuinen open om de fraaie vormen van het leifruit te laten zien en informatie te geven over de eeuwenoude ambachtelijke techniek van het leifruit snoeien.

Het idee voor de Wereldleifruitdagen komt uit Frankrijk en is bedoeld om een breed publiek kennis te laten maken met leifruit. Het Gilde van Tuinbazen heeft het initiatief genomen om in Nederland de Wereldleifruitdagen te organiseren en eind vorig jaar leifruit aangemeld bij het Netwerk immaterieel erfgoed. De eerste stap op weg naar erkenning van leifruit als immaterieel erfgoed.

Leifruit
De ambachtelijke techniek van het kweken en snoeien van leifruit is in Frankrijk ontstaan aan het begin van de zeventiende eeuw en al snel in Nederland geïntroduceerd in (moes)tuinen bij kastelen en buitenplaatsen. Fruitbomen als perziken, abrikozen, morellen en handperen werden in de vorm van waaiers tegen muren en houten schuttingen geleid (espaliers). De plaatsing tegen muren gaf het fruit de benodigde bescherming en warmte om te kunnen rijpen en leverde kwalitatief beter fruit op. Fruitbomen werden ook in losstaande vormen gesnoeid. Met name dwergappelboompjes, zogenaamde naantjes (een verbastering van het Franse arbres nains), waren populair.

Met de uitvinding van de snoeischaar ontstonden in de loop van de negentiende eeuw meer complexe snoeivormen: tegen muren (espaliers), vrijstaand langs draden (contre-espaliers) en vrijstaand in driedimensionale vorm.

Zowel de zeventiende-eeuwse als de negentiende-eeuwse snoeivormen zijn op diverse locaties in Nederland te vinden, meestal in de tuinen van kastelen en historische buitenplaatsen, zoals Dekema State, buitenplaats Huis te Manpad, kasteel Middachten en paleis Het Loo.

Stedelijk groen
Het behoud van leifruit is niet alleen van belang voor monumentale tuinen, maar ook voor de stad van de (nabije) toekomst. Leifruit neemt weinig ruimte in. Dit maakt de aanplant van leifruit in steden interessant. Leifruit kan dan ook een bijdrage leveren aan de vergroening van steden en aan een beter en koeler stedelijk klimaat.

Deelnemende locaties
Een overzicht van en informatie over de deelnemende locaties vind je op https://lnkd.in/gWRguzm8

Wil je meer weten over de geschiedenis van leifruit in Nederland? Lees dan het boeiende artikel van Wybe Kuitert: https://lnkd.in/ghj6bm5N